Atriyal Septal Defekt (ASD) Nedir?

ASD, kalbin üst odacıkları (atriyumlar) arasındaki duvarında bir açıklık (delik) olmasıdır. Bu delik, oksijen açısından zengin kanın sol atriyumdan sağ atriyuma geçmesine neden olur. Bu durum, kalbin ve akciğerlerin daha fazla çalışmasına yol açabilir ve zamanla ciddi kalp sorunlarına neden olabilir.

ASD Tipleri Nelerdir?

– Sekundum ASD: En yaygın ASD türüdür. Atriyal septum adı verilen kulakçıklar arasındaki  duvarın ortasında yer alır.

– Primum ASD: Bu tür ASD, atriyal septumun alt kısmını etkiler. Genellikle doğumda mevcut olan diğer kalp sorunları ile birliktelik gösterir.

– Sinüs venosus ASD: Bu nadir ASD türü, genellikle atriyal septumun üst kısmında meydana gelir. Genellikle doğumda mevcut olan diğer kalp sorunları ile birliktelik gösterir.

– Koroner sinüs tip ASD: Bu nadir ASD türünde, koroner sinüs ile sol üst kalp odacığı arasındaki duvarın bir kısmı eksiktir.

ASD’nin Belirtileri Nelerdir? Küçük İşaretlere Dikkat Edin!

Belirtiler deliğin büyüklüğüne ve sayısına bağlıdır. Küçük ASD’lerde genellikle doğumdan sonra belirgin belirti görülmezken; büyük ASD’lerde çocuk büyüdükçe bazı yakınmalar fark edilebilir: Nefes darlığı, hızlı nefes alıp verme, beslenme güçlüğü, yetersiz kilo alımı, çabuk yorulma, çarpıntı ve sık tekrarlayan akciğer enfeksiyonları önemli bulgulardır. Geniş ASD’lerde kalp yetmezliği gelişebilir. Bazı çocuklarda hiçbir bulgu olmaksızın hekim tarafından yapılan muayenede steteskopla duyulan üfürüm yol gösterici olabilir.

Ne Zaman Çocuk Kardiyoloğuna Gitmeliyiz?

Aşağıdaki belirtileri fark ederseniz, bir çocuk kardiyoloğuna başvurmanız önemlidir:

– Tekrarlayan akciğer enfeksiyonları

– Beslenme zorlukları ve yetersiz kilo alımı

– Kalp yetmezliği belirtileri (hızlı nefes alma, terleme, çabuk yorulma)

– Çarpıntı ve ritm bozukluğu

– Steteskopla kalp üfürümü duyulması

ASD Tanısı Nasıl Konulur?

Küçük deliklerde genellikle herhangi bir nedenle doktora gidildiğinde üfürüm duyulması ile kalpte delik olduğundan şüphelenilir.

Büyük deliklerde üfürümün yanı sıra yukarıda sayılan nefes darlığı, çarpıntı, çabuk yorulma, kilo alamama gibi şikayetlerin bulunması veya çekilen göğüs grafisinde kalbin büyük görülmesi kalpte bir delik olduğunu düşündürür.

Kesin tanı, çocuk kardiyoloğu tarafından yapılan muayene ve elektrokardiyografi ve ekokardiyografi ile konulur.

ASD’nin Komplikasyonları Nelerdir?

Küçük delikler herhangi bir yakınmaya yol açmazlar ve bunların önemli bir kısmı 4-5 yaşına kadar kendiliğinden kapanır. Ancak nadiren küçük ASD’lerde bile toplardamarlardaki bir pıhtı, bu delikten sol karıncığa geçerek inme (stroke) gelişmesine yol açabilir.

Orta ve büyük ASD’ler ciddi komplikasyonlara yol açabilir:

Eğer zamanında kapatılmazsa büyük ASD’ler akciğerlere çok fazla kan gitmesine neden oldukları için akciğer arterlerinde kan basıncı artışına yani Pulmoner Hipertansiyon’a yol açabilirler. Pulmoner hipertansiyon kalıcı akciğer hasarına neden olabilir. Bu komplikasyon, Eisenmenger sendromu olarak adlandırılır ve genellikle yıllar içinde meydana gelir.

Büyük ASD’ler kalbin sağ tarafında genişlemeye, düzensiz kalp atışlarına ve ritm bozukluklarına yol açabilir. Bu nedenle kapatma zamanı geciktirilmemelidir.

Düzenli doktor kontrolleri ve uygun tedavi ile bu komplikasyonlar önlenebilir.

ASD Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Kendiliğinden kapanır mı?

Küçük sekundum ASD’ler genellikle kendiliğinden kapanabilirler. 8 mm den küçük sekundum ASD’lerin %80’ i 5 yaşına kadar kendiliğinden kapanabilir bu nedenle düzenli izlem çok önemlidir.

Daha büyük ASD lerin kendiliğinden kapanma ihtimali çok düşüktür. Kendiliğinden kapanmayan, 8 mm üzerindeki ASD lerde, pulmoner hipertansiyon ve paradoksik emboli nedeniyle kapatma yapılmalıdır.

ASD’lerde kapatma tedavileri nasıldır? Ameliyat Her Zaman Gerekli mi?

Kapanmayan veya küçülmeyen orta ve büyük ASD’lerde kapatma tedavisi gereklidir.

Ancak ASD’ler  çoğunlukla ameliyat gerektirmeksizin kapalı yöntem ile kapatılabilir. .

Özellikle sekundum tipi ASD’lerin %90’dan fazlası kapalı yöntem yani anjiyo yöntemiyle kolaylıkla tedavi edilebilir.

Ameliyatsız anjiyo yöntemi ile kapama tekniğinde, çocuğun kasık toplardamarından iğne ile girilerek bir yol oluşturulur ve bu yol aracılığıyla birbirine ortadan bağlı iki disk şeklindeki kapatma cihazları yerleştirilerek ASD kapatılır. Bu işlem yaklaşık 30-60 dakika sürmektedir. Kapatma cihazı üzerinde pıhtı oluşumunu önlemek için, yaklaşık 6 ay süreyle pıhtılaşma önleyici ilaç (aspirin) kullanılması gerekir.

ASD’nin ameliyatsız olarak anjiyo ile kapatılmasının cerrahi yönteme göre avantajları nelerdir?

-Çocukların hastanede kalış süreleri 24 saati geçmez ve 2-3 gün kadar evde istirahat ettikten sonra okula gidebilirler.

-Cerrahi yöntemde olduğu gibi göğüsün açılması ve kalp akciğer pompasına bağlanması gerekmez.

– Estetik açıdan cerrahi bir kesi izi olmadığı için ameliyat izi kalmaz.

Bu nedenlerle delik tipi ve boyutu uygun olan hastaların ameliyatsız olarak tedavi edilmeleri tercih edilmektedir.

ASD ameliyatsız anjiyo ile kapatmaya uygun değilse, cerrahi olarak kapatılmalıdır. Ameliyatta genel anestezi sağlandıktan sonra, çocuğun göğüs kafesi açılıp kalbe ulaşılır. Delik çok büyük değilse direk olarak dikilir. Şayet çok büyük ise, tipine uygun yama kullanılarak tamir edilir.

ASD’yi Nasıl Önleriz? Önleyici Adımlar:

ASD’nin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Atriyal septal defektin nedeni net olmadığından, önlenmesi mümkün olmayabilir. Ancak, hamilelik sırasında iyi bir doğum öncesi bakım almak ASD riskini azaltmada önemli rol oynar. Gebelikte folik asit alımı, alkol ve sigaradan kaçınma, diyabetin kontrol altında tutulması ve düzenli tıbbi kontroller sağlıklı bir hamilelik için alınması gereken önlemler arasındadır.

Genetik Danışmanlık Gerekli mi?  Ailede doğuştan kalp defektleri öyküsü varsa genetik danışmanlık alınmalıdır.

ASD ile Yaşam: Yaşam kalitesini nasıl arttırırız? Aileler İçin Öneriler

ASD’li çocuklar genellikle normal bir hayat sürebilirler. Ancak, düzenli doktor kontrolleri ve bazı özel önlemlerle bu süreç daha sağlıklı yönetilebilir.

Aileler, çocuklarının beslenme, büyüme ve gelişimini dikkatle takip etmelidir.

Ayrıca, bazı ASD tiplerinde belirli tıbbi girişimler öncesinde koruyucu antibiyotik (enfektif endokardit profilaksisi) tedavisi gerekebilir.

Doktorunuzun önerilerine uyarak, çocukların sağlıklı bir yaşam sürmesi sağlanabilir.

ASD ile Umut Dolu Bir Gelecek

ASD, erken teşhis ve uygun tedavi ile yönetilebilecek bir durumdur. Çocuğunuzda bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, çocuk kardiyoloğuna başvurmanız önemlidir.

Tedavi edilmeyen ASD’ler, zamanla ciddi problemlere yol açabilir, bu nedenle erken müdahale önemlidir.

Unutmayın ki her çocuk farklıdır ve ASD tedavi süreci kişiye özeldir. Çocuğunuzun durumu hakkında en iyi bilgiyi doktorunuzdan alabilirsiniz.

Sağlıklı ve mutlu bir yaşam için düzenli kontrolleri ihmal etmeyin.